از رمان-تاریخ تا تفحصی به شیوۀ تاریخِ خُرد (مطالعۀ چند اثر از پاتریک مودیانو)

مشخصۀ بارز بسیاری از آثار پاتریک مودیانو پرداختن به موضوع اشغالِ فرانسه در زمان جنگ جهانی دوم است. ولی نگارش تاریخ در ادبیات لزوماً به معنیِ نوشتن «رمان تاریخی» نیست. میدان اتوآل، گشتِ شبانه و بولوارهای کمربندی«رمان - تاریخ» هستند و نه رمانِ تاریخی. البته نه به این دلیل که وقایع تاریخی را نقل می‌کنند؛ این رمان‌ها برآنند تا خواننده را به پرسش درباب حقیقتِ تاریخ رسمی وا ‌دارند و غایتی معرفت‌شناختی را دنبال می‌کنند. در این رمان‌ها شخصیت‌های بزرگ تاریخی مجال حضور یافته‌اند فقط برای آنکه زندگی افراد ناشناس و فراموش شدۀ تاریخ همچون دورا برودر (شخصیت کتاب دیگری از مودیانو با همین عنوان) را به چشم‌ آورند و برجسته کنند. دورا برودر نمونه‌ای است از «متن‌ - تحقیق» (اصلاحی برگرفته از ایوان ژابلونکا)، یعنی اثری که قصد دارد واقعیت دنیا را بازگو کند. این متن همچنین به لحاظ مضمونی و زیبایی‌شناختی مثال بارزی است از «تاریخِ خُرد»؛ مفهومی که پیشتر کارلو گینزبرگ و کارلو پونتی مطرح کرده‌اند.